برنو کوتاه و جایگاه آن در ایل بزرگ قشقایی

برنو کوتاه ديگه کمتر کسي هست که با اين تفنگ افسانه اي تو ايران آشنا نباشه .يکي از بهترين تفنگهاي گلوله زني جهان .براي اولين بار در سال 1898 در آلمان بوسيله کارخانه Mauser ساخته شد و کمي بعد تقريبا سر از گوشه کنار جهان و تقريبا تمام جنگهاي جهان دراورد در کشور ما هم اين سلاح به سلاح اول عشاير ايران تبديل شد و خيلي زود جاي خودش رو باز کرد .در اوايل دوره پهلوي اول تفنگ هاي ارتش ايران عموما از تفنگ انفيلد انگليسي و تفنگ موسين ناگات روسي( در ايران به نام نوغان, نوقان شناخته شده بود) تشکيل شده بود .احتمالا با توجه به اينکه ايران همسايه هر دو قدرت بود اين جالب نبود که سلاح رسمي ارتش به اين دو قدرت وابسته باشد با توجه به کيفيت خوب اين سلاح به عنوان سلاح رسمي کشور برگزيده شد .سفارش ساخت اين سلاح به کارخانه Mauser که در شهر Brno در کشور چک اسلواکي داده شد,درچک نيز علاوه بر آلمان توليد ميشد.بخاطر محل کارخانه که در شهر برنو بود اين تفنگ در ايران بنام تفنگ برنو شناخته شدست .بعدها در سال 1939-1940 به بعد ايران با وارد کردن خط توليد اين سلاح ,توليد اين سلاح رو در ايران ادامه داد که درسه مدل توليد ميشد: این مدلها معروف به برنو بلند و متوسط و کوتاه می باشد. برنو کوتاه یا کارابین و یا توپخانه محبوبيت زيادي در بين ایل بزرگ قشقایی پيدا کرد بعلت کوتاه بودن لوله بسيار مناسب براي شليک با يک دست از روي اسب بود. توليد برنو تا بعد از جنگ جهاني دوم هم ادامه داشت تااينکه نهايتا اين تفنگ با تفنگ آمريکايي M1 و بعد ها G-3 جايگزين شد.لازم به ذکر است که برنوي توليدي ايران يکي از بهترين کيفيت ساخت رو در جهان نسبت به بقيه مدل هاي اين اسلحه در جهان داشت ,حتي بهتر از مدل چک! امروزه اين مدل که بنام Persian Mauser در دنيا معروف است ,در ايران به نام برنوي رضا شاهي نيز گفته ميشود ,طرفداران و خريداران زيادي در بين اسلحه دوستان و شکارچي ها و کلکسوينرهاي جهان دارد.اين اسلحه به نوعي نماد, بويژه در ميان عشاير قشقایی تبديل شده و وارد ادبيات محلي شده ..شعرهاي زيادي در مورد برنو در ميان عشاير وجود داره حتي روي سنگ قبرها ! عشاير و شکارچيان هيچ سلاح ديگه اي رو بعد از اين همه سال به اين برنوهاي قديمي ترجيح نميدند اگر با فرهنگ این مناطق آشنايي داشته باشيد ميدونيد که چه جايگاهي اين اسلحه در اون مناطق داره .کمتر خانه اي است که يک يا چند برنو در اون نباشه مهارت تيراندازي عشاير با اين سلاح بقدري بالاست که در هنگام حرکت اسب و با يک دست و بدون نشونه گيري کامل هدف رو با اولين شليک مورد اصابت قرار ميدهند .کاري که از عهده زبده ترين تک تيراندازهاي ارتش هاي جهان با تفنگ هاي امروزي خارج است.تلفات ارتش شاهنشاهي در زمان رضاشاه و پسرش در جنگ با عشاير خود شاهدي بر اين مدعاست.انگلیسی ها هم در جنگ دلوار با قدرت تیر اندازی و هدف گیری قشقایی ها چنان حیرت زده شدند که سران حکومت همان دوران مجبور به بیان این مطلب شدند که قشقایی ها کمر ما را شکستند .اهمیت این اسلحه در اقوام قشقایی به حدی است که ان را با ناموس خود مقایسه می کنند و از احترام و ارزش به خصوصی برخوردار می باشد .

مطلب از :حسین مردانلو

اگه اینجا بودید چیکار میکردید؟